- Forse stijging rente doet vermogen verdampen, maar zorgt voor ongekende stijging in dekkingsgraad
- Indicatieve gemiddelde dekkingsgraad eveneens hoog
- Koopkracht gepensioneerden is grote zorg
De indicatieve gemiddelde dekkingsgraad van Nederlandse pensioenfondsen is in augustus gestegen naar 128. Een forse stijging van de rente over augustus vertaalt zich, ondanks slechte aandelenresultaten, in een stijgende dekkingsgraad. De aandelen- en vastrentende waardenportefeuille nam af in waarde af, maar de rentestijging zorgde voor een nog grotere afname van de verplichtingen.
Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd professioneel dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt. De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, steeg in augustus naar 117%. Zo komen indexaties in beeld. Met deze hogere dekkingsgraden lijkt de urgentie voor een ander pensioenstelsel ineens veel minder groot.
Portefeuille daalt door stijgende rente
Na enig herstel van de financiële markten in juli draaide het sentiment in augustus al snel door de spanning tussen de VS en China na een bezoek van de voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, aan Taiwan, waar zij de Amerikaanse inzet voor het land beloofde. Als reactie vuurde China ballistische raketten af in wateren in de buurt van Taiwanese havens en voerde andere militaire oefeningen uit.
Deze spanningen zorgden voor extra druk op de al hoge inflatie, de verwachting voor het rentebeleid van centrale banken en de kans dat dit leidt tot een recessie. De bedrijfsactiviteit in de grote economieën vertraagde, waar ook de Amerikaanse samengestelde PMI in augustus op duidde met een daling naar 45. Dit beeld was ook in de eurozone zichtbaar met een PMI in dezelfde periode van 49,2. De Amerikaanse banencijfers bleven echter sterk. Het cijfer kwam uit op 528.000 banen in juli, twee maal de voorspelling. Ook daalde het werkloosheidspercentage van 3,6% naar 3,5%.
In een toespraak in Jackson Hole gaf de voorzitter van de Amerikaanse Federal Reserve (Fed), Jerome Powell, aan dat de Fed de rente op een niveau zou houden dat de economische groei gedurende ’een langere periode’ beperkt om de stijgende inflatie aan te pakken.
Hoge inflatie en stijgende rente drukten het rendement van wereldwijde aandelen omlaag met 2,5%. Aandelen ontwikkelde markten daalden met ongeveer 3%, maar de aandelen emerging markets wisten met ongeveer 2% te stijgen. Vastgoedaandelen daalden ongeveer 5% door de sterk gestegen rente. De rentestijging en een stijging van het kredietrisico zorgden deze maand voor negatieve rendementen, vooral op bedrijfsobligaties (-4,2%) en high yield (-1,4%). De lange rente steeg waardoor de gehele vastrentende portefeuille met ongeveer 11% daalde. Op totaalniveau daalde de portefeuille met ongeveer 6%.
Swaprente gestegen, verplichtingen gedaald
Na een lichte dip in juli pakte de rente de stijgende lijn meer dan op in augustus. Over de eerste 40 jaar steeg de rentecurve met ongeveer 64 basispunten. Door de hogere rente zijn de verplichtingen per saldo met 10% gedaald.
Fondsen nemen meer tijd voor de overgang naar het nieuwe stelsel
Nu de commissie parameters pas eind van dit jaar met hun advies komt en ook DNB voldoende tijd nodig zal hebben voor beoordeling van de transitie, lijkt een overgang voor een pensioenfonds naar het nieuwe stelsel per 1 januari 2024 niet meer haalbaar. Fondsen die 1 januari 2024 als beoogde transitiedatum hadden, stappen daar, op een enkeling nagelaten, nu vanaf en kijken naar een latere datum. De grote bedrijfstakpensioenfondsen verwachten sowieso meer tijd nodig te hebben. Het advies van de commissie parameters is nodig voor de netto profijtberekeningen die weer nodig zijn voor de overgang naar het nieuwe stelsel (het invaren). Frank Driessen, CEO Aon Wealth Solutions in Nederland, zegt hierover: “Dit moet echter de behandeling van de wet niet in de weg staan. “Wij sluiten ons aan bij de Pensioenfederatie en menen dat de wet behandeld kan worden, zonder de exacte parameters te kennen. Bij verder uitstel is niemand gebaat. Wij zien wel uit eigen doorrekeningen dat de set die gehanteerd wordt voor netto profijtberekeningen impact heeft op de uitkomsten. Echter, ook de rente en dekkingsgraad zijn bepalende factoren. Wij geven fondsen mee ook gevoeligheden voor deze parameters door te rekenen, om zo zicht te krijgen op de mogelijke uitkomsten en hierop de besluitvorming in te richten.
Koopkracht gepensioneerden is grote zorg
Inmiddels is de inflatie verder opgelopen tot 13,6%. Het kabinet trekt miljarden uit om de dalende koopkracht te verzachten. Gisteren is een heel pakket aan maatregelen gepresenteerd. Zo zal de AOW met 10% stijgen per 1 januari 2023. “De druk om de aanvullende, met name kleine pensioenen ook te verhogen, zal groot worden”, zegt Driessen. “Met de torenhoge inflatie is de koopkracht van gepensioneerden een grote zorg. Met de huidige hoge dekkingsgraden is het moeilijk uit te leggen als daar dan niet een indexatie uit toegekend wordt, terwijl vooral bij de lagere inkomens het water aan de lippen staat. Wij verwachten echter niet dat fondsen de volledige inflatie kunnen compenseren. Toekennen van 13,6% inflatie kost ook grofweg 13,6% dekkingsgraad en zo veel dekkingsgraadruimte is er simpelweg niet. Fondsen willen daarnaast graag een buffer achter de hand houden voor de overgang naar het nieuwe stelsel.”
Source