Nederlandse pensioensector heeft (indirect) exposure van minimaal €100 miljoen naar Bitcoin

Hoewel nog geen enkel Nederlands pensioenfonds belegd is in een Bitcoin-ETF is er wel degelijk (indirect) exposure naar Bitcoin. Nu de waarde van de Bitcoin afgelopen maanden enorm is gestegen neemt die blootstelling alleen maar toe. Hoe zit dat?

Bitcoin-ETF

Begin januari 2024 heeft de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) na jarenlang peinzen besloten om ETF-Bitcoins goed te keuren. Hoewel er niet veel enthousiasme was voor goedkeuring bij de 5 leden van de SEC konden zij, vanwege een uitspraak van Amerikaanse rechter, eigenlijk niet anders. In totaal gaf de SEC aan 11 Bitcoin-ETF’s goedkeuring waaronder die van BlackRock, Fidelity en Invesco. In afwachting van die goedkeuring steeg de prijs van de Bitcoin afgelopen maanden erg hard. De koers bleef een groot deel van 2023  schommelen tussen de 22 en 28 duizend dollar alvorens vanaf oktober flink te stijgen. Op het moment van schrijven ligt de waarde van de bekendste cryptomunt rond de 70.000 US dollar, waarmee Bitcoin de all time high van november 2021 heeft overtroffen.

Pensioenfondsen en Cryptocurrencies

Hoewel de ETF’s dus op grote belangstelling kunnen rekenen, is het maar de vraag of en wanneer pensioenfondsen een dergelijke stap durven te wagen. De goedkeuring van de SEC zorgt voor zekerheid bij investeerders en de validatie van Bitcoin als belegging is een belangrijk startpunt voor nieuw kapitaal. Voor pensioenfondsen blijft het, voorlopig althans, een (te) risicovolle belegging. Lastig te verantwoorden naar deelnemers en met name de politiek.

Bitcoin exposure

Dit wil overigens niet zeggen dat pensioenfondsen helemaal geen exposure (kunnen) hebben naar cryptomunten in het algemeen en Bitcoin in het bijzonder. Er zijn diverse, voornamelijk Amerikaanse, bedrijven die in Bitcoin belegd hebben. Daarnaast zijn er bedrijven met activiteiten in de crypto-industrie zoals miningbedrijf Marathon Digital of handelsplatfom Coinbase Global. De koers van dergelijke bedrijven is sterk gecorreleerd aan de koers van de Bitcoin. Pensioenfondsen die op hun beurt in dergelijke bedrijven belegd zijn, direct dan wel indirect via beleggingsfondsen, hebben wel degelijk (indirect) exposure naar cryptocurrencies. In dit artikel is gekeken naar pensioenfondsen die exposure hebben naar beursgenoteerde bedrijven actief in de crypto-industrie of veel Bitcoins hebben gekocht. Het merendeel heeft tevens operationele activiteiten in de crypto-industrie. Het gaat om de volgende 8 bedrijven:

• Coinbase Global
• Block
• Galaxy Digital Holdings
• Hut 8 Corp
• Marathon Digital Holdings
• Microstrategy
• Riot Platforms
• Tesla

De beleggingen van Nederlandse pensioenfondsen in bovenstaande bedrijven, soms gepubliceerd met omvang maar soms ook niet, zijn vervolgens opgehaald door de zoekmachine van Exelerating: SCOOP. Dergelijke beleggingen staan gepubliceerd in zogenoemde ‘holdinglijsten’ van aandelen en een enkele keer in een ander document. Deze bronnen hebben een publicatiedatum die in het verleden ligt en dat geldt derhalve ook voor de waardering van het aandeel van de betreffende bedrijven. Aangezien de waarde van de meeste bedrijven aanzienlijk is gestegen afgelopen maanden zijn alle waarderingen omgerekend naar de huidige beurswaarde (eind maart 2024).

100 miljoen euro

Voor zover gepubliceerd kent de Nederlandse pensioensector een minimale (indirecte) exposure van 100 miljoen euro naar Bitcoin. Grootste (indirecte) blootstelling ligt bij bedrijven als Coinbase Global en Block, inc.. Verder zijn er nog diverse entiteiten, waaronder de pensioenfondsen Medische Specialisten, Philips en verzekeraar DELA die wel belegd zijn in bovenstaande bedrijven, maar geen omvang hebben gepubliceerd. In totaal heeft SCOOP 37 posities gevonden waarvan de omvang niet kenbaar is (gemaakt). De waarde van deze beleggingen komt bovenop de ‘gepubliceerde’ 100 miljoen euro.

In de tabel hierboven staan alle pensioenfondsen met bijbehorende beleggingen inclusief de actuele waarde in dollars. Het gaat om een totale waarde van 116 miljoen US Dollar. Dat is omgerekend ongeveer 107 miljoen Euro. De waardes zijn berekend door de waarde van de belegging uit de oorspronkelijke bron (zie tabel hieronder) om te rekenen van Euro naar US dollar en deze te vermenigvuldigen met de waardestijging die heeft plaats gevonden tot publicatiedatum van dit artikel.

Tesla is uiteindelijk niet meegenomen in het onderzoek, omdat de Bitcoin waarde op de balans een fractie is van de beurswaarde van het bedrijf Tesla. Verder zijn de bedrijven Riot Platforms en Galaxy Digital Holdings niet in de tabel te vinden, omdat ofwel pensioenfondsen niet in deze bedrijven zijn belegd ofwel omdat de omvang niet is gepubliceerd. Er zijn, zoals hierboven aangegeven, nog veel meer pensioenfondsen die in deze bedrijven belegd zijn, maar geen omvang hebben bekendgemaakt. Om die reden zijn deze beleggingen niet in de tabel opgenomen. Hieronder de tabel met bron en brondatum van pensioenfondsen die wel de omvang van deze beleggingen bekend hebben gemaakt.

Pensioenfonds	Bron	Datum
ABP	Beursgenoteerde beleggingen	2023-09
AHOLD	Overzicht beleggingen 2022	2022-12
Bouwnijverheid	Aandelenportefeuille bpfBOUW	2023-09
BPL	Overzicht beleggingen 2022	2022-12
Detailhandel	Beleggingen	2023-12
DHL Nederland	Transparantielijst Aandelen	2022-12
Huisartsen	Overzicht beleggingen	2023-09
ING	Beleggingsportefeuille Stichting Pensioenfonds ING 2022	2022-12
Kappersbedrijf	Aandelenbeleggingen	2023-12
Medewerkers Apotheken	Lijst van Beleggingen	2022-12
Mode-, Interieur-, Tapijt- en Textielindustrie	Aandelen en Bedrijfs- en High Yield obligaties overzicht	2023-12
Personeelspensioenfonds APG	Aandelenportefeuille PPF APG	2023-09
PostNL	Look-through overzicht Pensioenfonds PostNL	2022-09
Rail & Openbaar Vervoer	Overzicht beleggingen	2022-12
Werk en (re)Integratie	Holdingslijst	2023-12
Woningcorporaties	Aandelenportefeuille SPW	2023-09

Hoewel op korte termijn investeringen van pensioenfondsen in Bitcoin-ETF’s niet zijn te verwachten, kunnen fondsen door in bovenstaande bedrijven te beleggen wel degelijk profiteren van de opgeleefde interesse in de cryptomarkt in het algemeen en in Bitcoin in het bijzonder.

SCOOP

Dit artikel is tot stand gekomen door onderzoek van Exelerating met behulp van een eigen ontwikkelde zoekmachine: SCOOP. Deze tool, gebaseerd op machine learning technieken, maakt het mogelijk om met één zoekterm het hele pensioenuniversum te doorzoeken en te tracken. SCOOP doorzoekt alle databronnen van pensioenfondsen en verzekeraars met een zelfgekozen zoekterm en genereert binnen enkele seconden alle resultaten. Vervolgens kan de zoekterm in een tracklist gezet worden. Elke week worden de resultaten behorend bij de zoekterm geactualiseerd.

Nieuwsgierig geworden naar dé zoekmachine van institutioneel beleggend Nederland? Neem snel contact met ons op. info@exelerating.com